Pedagogika przeżycia (3)

Rafał Ryszka, 22 Czerwiec 13

Trzecia część założeń pedagogicznych ciekawej niemieckiej metody pracy grupowej: pedagogiki przeżycia.
 

Grupa jako wspólnota nauki

Jednostka w grupie i dzięki grupie znajduje optymalne, kreatywne rozwiązanie swoich problemów, społecznych zależności. Grupa oferuje najlepszą przestrzeń do kształtowania umiejętności komunikacji, współpracy, rozwiązywania konfliktów. Decydujący o efektywności wykonania zadania jest nie tyle ostateczny efekt samego działania (sukces/porażka) ale procesy w grupie, ich znaczenie dla całości i poszczególnych członków tej grupy.

PP uwzględnienia "słabe ogniwa grupy", odpowiedzialność za innych, współpracę, zaufanie, czy wzajemną pomoc. Tylko w zmotywowanej grupie można się uczyć nawzajem od siebie. Dzięki grom i zabawom można czerpać radość i lepiej (głębiej) poznać innych członków grupy i siebie samego.

Współpraca zamiast rywalizacji

Grupa bierze na siebie maksimum odpowiedzialności i inicjatywy. Grupa otrzymuje do wykonania zadanie, które może rozwiązać tylko współpracując ze sobą, wzajemnie się wspierając, wybierając strategie które pomogą rozwiązać zadanie (problem). Grupa optymalnie wykorzystuje zdolności jednostki dla osiągnięcia celu. Kreatywność i umiejętność pracy zespołowej  poszczególnych członków grupy jest miarą sukcesu grupy.

Doświadczenia przeżycia

PP to nie teoria, ale zawsze praktyczne działanie. To doświadczenie praktyczne może odbyć się teoretycznie wszędzie. PP wyciąga z „normalnego“ środowiska w otoczenie eksperymentalne i daje możliwość przeżycia czegoś co po powrocie do normalnego „życia” zmienia w sferze myśli, uczuć i fizycznych umiejętności uczestnika. PP to działanie którego istotą jest dojście do przeżycia granicznego (trudnego, wymagającego zmiany myślenia i postaw) oraz w konsekwencji  wyciągnięte z niego wnioski. Uwaga: porażka jest również cennym i pożądanym doświadczeniem.

Przewodnik jako opiekun

Zdarzenie jest zaaranżowane i kontrolowane przez kompetentnych oraz doświadczonych przewodników. Przewodnik (osoba towarzysząca, prowadzący) razem z grupą podsumowuje, omawia i analizuje zdarzenie, wskazuje mocne i słabe strony grupy oraz uczestników. Do ważnych zadań takiej osoby jest dodawanie odwagi, obiektywizacja ocen i postaw. W czasie działania (akcji) prowadzący nie ingeruje w zachodzące procesy.

Dobrowolność uczestnictwa

Każdy uczestnik musi sam dobrowolnie (za każdym razem) zdecydować czy chce brać udział w działaniu czy nie. Udział w działaniu niemoże być wymuszony.

Natura/przyroda

Środowisko naturalne, przyroda stwarza optymalne warunki dla pracy oraz rozwoju grupy jak i jednostki. Natura motywuje do pracy, obiektywizuje własne oceny, daje duże możliwości kreowania i wykorzystania otoczenia w procesach grupowych, wprowadza element zaskoczeni.

Pedagogiczny kontekst

PP tym różni się od innych metod pracy grupowej, że odbywa się zawsze pod okiem przygotowanego pedagoga, a doświadczenie/przeżycie jest zawsze celowe, zaplanowane i zrealizowane wedle założeń pedagogicznych (wychowawczych, edukacyjnych). Aby uniknąć "ślepego aktywizmu" istotne elementy tego założenia wychowawczego to łańcuch uczenia się: ("E-Kette") przeżycie wydarzenia (Erlebnis) => doświadczenie (Erfahrung) => poznanie (Erkenntnis).