Nauczanie pod egzamin? Przeczytajcie, proszę, zadania!

Marcin Karpiński, 25 Kwiecień 15

Wszystkim, którzy narzekają na testomanię, na uczenie pod egzamin, polecam lekturę zadań matematycznych z egzaminu gimnazjalnego. Przeczytajcie je, proszę, a potem szczerze powiedzcie: da się te zadania rozwiązać bez rozumienia matematyki?
 

Da się uzyskać dobry wynik, nie myśląc? Czy gimnazjalista może rozwiązać zadanie 4. z egzaminu, nie rozumiejąc, na czym polega pierwiastkowanie? Czy, nie umiejąc rozumować, może rozwiązać zadanie 5., a bez umiejętności argumentacji - zad. 22.?

W egzaminie gimnazjalnym udało się po 2012 roku uniknąć podstawowego błędu matury z matematyki, na której zadania co roku są takie same. Tu zadania się nie powtarzają. Widać za to, że oprócz podstawowych umiejętności matematycznych (np. sprawności rachunkowej, znajomości podstawowych pojęć i reguł) ważne są takie ogólne umiejętności, jak rozumowanie, tworzenie strategii rozwiązania problemu czy dobieranie odpowiedniego modelu matematycznego do rozważanej sytuacji.
 

To brzmi nudnie, jest niemedialne, ale to bardzo ważne w matematyce.

Warto też w końcu rozprawić się z mitem, że egzamin gimnazjalny to zadania testowe, które można bezmyślnie rozwiązać, po prostu losowo wybierając jedną z czterech odpowiedzi. Po pierwsze, w zestawie jest co prawda kilkanaście pytań testowych, ale są też zadania otwarte, w których oceniany jest sposób rozwiązania, rozumowanie i argumentacja. A zadania testowe to nie tylko proste pytania o wiadomości. Podczas ich rozwiązywania też trzeba myśleć. Przypuśćmy jednak, że gimnazjalista nie myśli, tylko losowo wybiera odpowiedzi. Jaką ma szansę trafić poprawne odpowiedzi?
 

Wybranie jednej z czterech odpowiedzi daje 25% szansy trafienia w jednym pytaniu. Jednak już szansa trafienia w ten sposób dobrych odpowiedzi w trzech pytaniach jest mniejsza niż 2%, a w czterech to znacznie mniej niż promil!

Dobry nauczyciel nie uczy wyłącznie po to, by jego uczniowie zdali egzamin. Zdarzają się jednak nauczyciele, którzy mają tylko taki cel. Dobrze zatem, że ten egzamin wymaga od uczniów tak różnorodnych umiejętności matematycznych.

O autorze:
fot. Jakub Swerpel		Marcin Karpiński Jest współautorem podręczników do matematyki dla uczniów szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum. Jest redaktorem naczelnym czasopisma "Matematyka w Szkole". Uczestniczy w badaniach prowadzonych przez Instytut Badań Edukacyjnych. Jest członkiem zespołów zajmujących się diagnozowaniem osiągnięć uczniów w międzynarodowych badaniach PISA oraz TIMSS. W wolnym czasie ... dopisze, gdy już będzie miał wolny czas.
Tekst ukazał się pierwotnie na blogu Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego: http://blog.gwo.pl/nauczanie-pod-egzamin-2/