Jak wychować małego matematyka, kiedy rodzice są humanistami?

Aleksandra Podsiadły, 20 Czerwiec 13

No tak, brzmi jak nierealna bajka. Smoki i czary odkładamy między inne baśnie, a rycerzy i zamki zamykamy w podręcznikach do historii. Nie znaczy to jednak, że to samo należy uczynić z poszukiwaniami skutecznej metody nauczania matematyki w szkołach. Liczne zmiany systemu oraz chaotycznie wdrażane projekty skutkują tym, że coraz więcej dzieci i młodzieży ma problemy ze zrozumieniem tego trudnego przedmiotu. Aby osiągnąć sukces, trzeba zacząć od podstaw – wybitną propagatorką nowego systemu, sprawdzonego i sukcesywnie wdrażanego, jest pani prof. dr hab. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska. 

Czym skorupka za młodu przesiąknie...

...tym na starość śmierdzi. Zdaniem wybitnej pedagog klucz do sukcesu w dziedzinie osiągnięć matematycznych u dzieci znajduje się w ich wczesnym rozpoznaniu i nauki jeszcze przed rozpoczęciem edukacji szkolnej. Ponadto rozwinięcie umiejętności logicznego myślenia i przeprowadzania działań powinna być dostosowana do umiejętności i psychicznego wieku dziecka. Powyższa teoria została zastosowana w praktyce, a wyniki jednoznacznie wskazują na sukces. 

Z przeprowadzonych badań wynika, że ok. 52% dzieci w wieku 5 lat wykazuje zdolności matematyczne. Procent ten drastycznie maleje, kiedy badania przeprowadzi się po kilku miesiącach pracy w szkole. Tak duża różnica nie odzwierciedla faktycznych umiejętności dzieci; pokazuje ona, jak nieprzystosowany i zły jest system praktykowany w polskich szkołach od lat. Profesor Gruszczyk-Kolczyńska podkreśla, że dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym są twórcze, uparte, ciekawe świata i bardzo kruche – a to wszystko obraca się przeciwko nim.

Error w systemie

Od wielu lat praktykuje się system „równości”; jego fundamentem jest teoria, że wszystkie dzieci urodzone w tym samym roku są takie same, posiadają identyczne umiejętności i rozwijają się w tym samym tempie. W rzeczywistości okazuje się, że psychiczna rozpiętość wiekowa dzieci waha się od 4 do 9 lat u dzieci w tym samym wieku! System panujący w Polsce dąży do ujednolicenia wszystkiego. Jako że w jednej klasie znajdują się różne dzieci znajdujące się na różnych etapach rozwoju, dąży się do uśrednienia – dlatego program nauczania jest wyśrodkowany, w efekcie czego uczniowie rozwijający się wolniej mają problem w nadążeniu, a uczniowie zdolni nudzą się, a ich zdolności zanikają, ponieważ nie tylko nie są rozwijane, ale i niszczone. 

Zabija się w dzieciach samoocenę i indywidualizm w imię zasady „masz mieć piątki ze wszystkiego”; w efekcie dziecko skupia się na tym, by naganiać materiał z przedmiotów, które nie idą mu dobrze, zamiast rozwijać talenty, które przejawia w innych dziedzinach. 

Jak wychowywać i uczyć dzieci, by rozwinęły umiejętności matematyczne, a w przyszłości odniosły sukces?

Żadna metoda stosowana w szkole bez pomocy i wsparcia rodziców nie zadziała. U młodszych dzieci najważniejsza jest akceptacja, uznanie i wiara w jego możliwości, dopiero później sukces intelektualny. Dziecko, które w domu ciągle słyszy, że jest do niczego, właśnie takie się stanie – spełni oczekiwania swoich rodziców. Te, które zaznają odpowiednią ilość czułości, motywacji i wsparcia, będą odnosić zwycięstwa. 

Sukces w szkole zależy od nauczyciela. Odpowiednio przygotowane zadania oraz jego podejście mogą zapewnić optymalny rozwój uczniów. Jedną z metod stosowanych w nauczaniu prof. Gruszczyk Kolczyńskiej jest zachęcanie dzieci, by uczyły siebie nawzajem. To prawda znana od dawna – „jeśli potrafisz komuś coś wytłumaczyć, to wtedy to umiesz”. Ma to więcej korzyści – uczniowie, którzy są zdolniejsi, zapamiętują poprzez zrozumienie tłumaczonych treści, zaś te mniej zdolne szybciej się uczą.  

W domu potrzebne jest pełne zaangażowanie rodziców. Oprócz wsparcia duchowego i zachęcania, rodzice muszą trenować ze swoimi maluchami poprzez zadawanie im wymyślnych, ciekawych zadań, dzięki którym dziecko ciągle będzie zainteresowane liczeniem, myśleniem, logiczną konstrukcją podawanych treści. Im ciekawsze zagadki, tym większa ciekawość. Warta uwagi jest zależność, że kiedy rodzic wymyśla zbyt banalne zdania, dziecko zaczyna wymyślać dla rodzica trudniejsze – to dobre zjawisko, ponieważ pokazuje, że maluch mierzy wysoko i posiada zdrowe zainteresowanie rywalizacją. 


We wrześniu 2013 w Babicach Wielkich koło Warszawy roku zostanie otwarta nowa prywatna szkoła, w której nauczać będzie prof. Gruszczyk-Kolczyńska kontynuując misję poprawienia stanu rzeczy z zakresu rozwijania umiejętności matematycznych u dzieci.