Z nieustającym zachwyceniem wspominam wizytę w berlińskim przedszkolu przed laty. O wyznaczonej godzinie przybyliśmy do przedszkola, wjechaliśmy windą na 4 piętro dużej kamienicy. Drzwi otworzyła nam 5-letnia dziewczynka, zapraszając do środka wyjaśniła, że pani kierowniczka przedszkola niespodziewanie musiała zająć się czymś bardzo pilnym, bardzo nas przeprasza, dołączy za 15 minut. "W tym czasie – powiedziała dziewczynka do nas –  możecie zaczekać, lub sami oglądać przedszkole, lub ja mogę was po naszym przedszkolu oprowadzić".

Wybraliśmy trzecią propozycję - to oczywiste. Dziewczynka z niekłamaną dumą, i uwagą pokazywała jasne sale i pomieszczenia, w niczym nieprzypominające pałacyków Królewny Śnieżki jak w porządnych polskich przedszkolach. Pokazywała nam np. prawdziwe, tylko trochę mniejsze, urządzenia kuchenne, na których dzieci uczą się gotować. Dostaliśmy też bardzo uprzejmą, acz stanowczą instrukcję: "Możecie chodzić wszędzie i wszystkiego dotykać, jednak jeśli chcecie wejść na dywan – to musicie zdjąć buty". Dziewczynka też była w butach jednak przekraczając dywan zdejmowała swoje sandałki. Pomyślałem sobie czy nasza, polska mała istotka z przedszkola zostałaby wydelegowana do takiej roli – przewodnika zagranicznej delegacji?

Zadziwień przedszkolnym życiem w Niemczech było znacznie więcej, a i kontrast koncepcji polskiej i niemieckiej – wspierania dziecka w rozwoju – ogromny. To my mieliśmy Korczaka z jego wielką koncepcją traktowania dziecka jak człowieka, to my organizowaliśmy obchody Roku Korczakowskiego (2012) i informowaliśmy o tym cały Świat. No ale to nie my wprowadzamy do praktyki pedagogicznej teorie korczakowską. Zresztą gdyby jakimś cudownym zrządzeniem losu, Korczak żył i tworzył w XXI wieku w Polsce to jasne, że nie pracowałby w żadnej placówce pedagogicznej. Chyba, że na godziny w gabinecie lekarskim (był z wykształcenia lekarzem) chociaż i to jest mało realne, bo gabinety przecież zlikwidowano - wszak nie miał kwalifikacji pedagogicznych w rozumieniu współczesnego prawa oświatowego. Co nie przeszkadzało mu stworzyć znaną i cenioną na świecie teorię pedagogiczną.

Dziecko w placówce to taka mała, głupiutka istotka, która wymaga wiecznej troski, ochrony i kontroli. Nauczyciele nie wiedzą, lub nie widzą tego, że dziecko 5 czy 7-letnie to w pełni człowiek, o ogromnych możliwościach poznawczych, wielkim potencjale, bardzo małym doświadczeniu i znacznie większej wrażliwości niż dorośli.

Z podziwem słucham i czytam o tym jak w NASA grono wybitnych profesorów prowadzi wykłady dla 6-latków o zjawiskach kosmicznych. Dzieci chwytają w lot. O ile skomplikowane treści przekazywane są językiem jasnym i obrazowym, zrozumiałym dla dziecka. To wielka sztuka rozmawiać i dyskutować z dziećmi na takie tematy. Przypominam sobie wywiad z sześciolatką, która po cyklu wykładów z fizyki dla dzieci przedszkolnych wyraziła się tak: "już nie będę fryzjerką tak jak chciałam wcześniej, marzę o tym aby zostać fizykiem i pracować na uniwersytecie". Co na to nasze "bóstwo" – podstawa programowa?

Dziecku nie trzeba stale przypominać, że jest malutkie i głupiutkie - to akurat wie ono doskonale.

Jaka to wspaniała przygoda i piękne doświadczenie dla dziecka i dla dorosłego rozmawiać na poważne tematy, w jasny i prosty sposób. Jak wielkie korzyści odnosi jedna i druga strona. Wzmocnienie relacji, wzajemne okazywanie szacunku i wspólna nauka. Ja - dorosły uczę się precyzować myśli w sposób jasny a dziecko przy mnie poznaje świat, którego jest tak bardzo ciekawe. Już nigdy potem nie mamy tak dużych możliwości uczenia się jak w wieku kilku lat, już nigdy potem nie uczymy się tak wiele w tak krótkim czasie.