Brak edukacji kulinarnej przekłada się na niezdrową dietę dzieci - raport z badań "Kulinarni odkrywcy"

Redakcja portalu, 03 Wrzesień 14 Dodaj komentarz Wyślij Drukuj

Polska zajmuje 8. miejsce na świecie pod względem otyłości wśród dzieci. Z badań "Kulinarni Odkrywcy" przeprowadzonych na zlecenie programu Tesco dla Szkół wynika, że aktywność dzieci w kuchni ma ogromny wpływ na ich upodobania i nawyki żywieniowe. Dzieci, które nie potrafią przygotować nawet najprostszego posiłku, w  70% sięgają po przekąski i niezdrową żywność. Rodzicom i nauczycielom, którzy chcą zadbać o edukację kulinarną dzieci, przychodzi z pomocą konkurs Tesco dla Szkół - "Kulinarni odkrywcy". Dzięki niemu uczniowie szkół podstawowych i gimnazjalnych nie tylko przekonają się, że gotowanie to ciekawa i kreatywna zabawa, ale też mogą zdobyć atrakcyjne nagrody.

Wg badań UNICEF Polska zajmuje 8. miejsce na świecie pod względem otyłości dzieci, a odsetek dzieci z nadwagą rośnie u nas najszybciej. Do powstrzymania epidemii otyłości nie wystarczy sama nauka o tym, jak ważne jest zdrowe żywienie. "Dzieci i nastolatki nie lubią jadać zdrowych rzeczy, bo zdrowe nie jest «cool»" – mówi Alicja Kalińska, dietetyk i doradca żywieniowy oraz ekspert programu Tesco dla Szkół. "Własne zdrowie to dla dziecka abstrakcyjne pojęcie. Sposobem na przekonanie go do spróbowania czegoś, za czym nie przepada, a co jest dla niego dobre, jest wspólne gotowanie. Jedzenie przygotowane własnoręcznie, według własnych upodobań, zawsze smakuje lepiej." 

Brak podstawowych umiejętności

Tymczasem edukacja kulinarna najmłodszych stoi obecnie na bardzo niskim poziomie. Z podstawy programowej zajęcia uczące podstaw gotowania zniknęły wiele lat temu, a coraz częściej rodzice mają zbyt mało czasu, by gotować wspólnie z dziećmi i wdrażać je w sztukę przygotowywania zdrowych, domowych posiłków. Ogólnopolskie badanie "Kulinarni odkrywcy", sprawdzające stan edukacji kulinarnej dzieci w wieku 6-16 lat, pokazują, że choć aż 90% uczniów potrafi zrobić sobie kanapkę, to tylko 47% pokroi sobie chleb lub wędlinę. Z przygotowywaniem ciepłych potraw jest jeszcze trudniej - tylko 5% dzieci w wieku 6-16 lat samodzielnie ugotuje zupę a ponad połowa, w tym co piąty gimnazjalista, nie poradzi sobie z odgrzaniem gotowej potrawy. Nawet zrobienie herbaty to dla 46% zbyt trudne zadanie. Wyniki badań wskazują też jednoznacznie – im lepiej dziecko potrafi sobie poradzić w kuchni, tym zdrowiej się odżywia, a rzadziej sięga po słodycze i fast food. Dzieci, które nie gotują samodzielnie, w 35% sięgają po niezdrowe przekąski, by nasycić głód, a w przypadku nastolatków – 19% kupuje gotowe potrawy typu fast food. 

Rozbudzić kulinarną pasję

Jak temu zaradzić i wpoić dzieciom zdrowe nawyki samodzielnego przygotowywania posiłków? Wyniki badań wskazują, że bardzo ważne jest rozbudzanie zainteresowania kulinariami od najmłodszych lat, kiedy dzieci najchętniej przebywają w kuchni. Aż 74% najmłodszych (6-8 lat) lubi zajęcia kulinarne, z wiekiem odsetek ten spada i już tylko co drugi nastolatek lubi gotować. "Gotowanie da się bardzo łatwo lubić – to czynność pozwalająca dziecku na samostanowienie (co zjem, jak to doprawię) i kreatywność, dające bardzo realną satysfakcję. Ale bardzo łatwo też jest do gotowania zniechęcić." – mówi Katia Roman-Trzaska, założycielka pierwszej w Polsce szkoły gotowania dla dzieci Little Chef i ekspert programu Tesco dla Szkół. "Rodzice, którzy skrytykują pierwsze kulinarne próby dziecka, bo jest powolne i robi bałagan, mogą wyrządzić mu prawdziwą szkodę. Alarmujące jest, że tylko 39% rodziców uczy dzieci gotowania, wyznaczając im codzienną pomoc w kuchni jako domowy obowiązek, jak ścielenie łóżka czy wynoszenie śmieci. Bez regularnego ćwiczenia trudno wychować kulinarnego mistrza, a nawet samodzielnego człowieka, który będzie potrafił się żywić inaczej, niż w fast-foodach."

Rola szkoły we wpajaniu zdrowych nawyków

Czy szkoła może pomóc w przełamywaniu kulinarnego analfabetyzmu? Eksperci zgodnie twierdzą, że nauka gotowania jest inwestycją w zdrową dietę dziecka w przyszłości. Nawyki żywieniowe wypracowane w dzieciństwie, zostawiają trwały ślad na podejściu młodego człowieka do odżywiania. Zgodnie z projektem nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu realizacji środków towarzyszących, które służą zapewnieniu skutecznego wykonania programu "Owoce i warzywa w szkole"* szkoły w nim uczestniczące obowiązane będą do prowadzenia działań kształtujących zdrowe nawyki żywieniowe, wykraczających ponad realizowanie podstawy programowej. Choć nieobowiązkowa, rola szkoły w wypracowaniu zdrowych nawyków uczniów może być nie do przecenienia. Warto rozważyć wzbogacenie prowadzonych w szkole, w ramach rozmaitych programów edukacyjnych i zajęć pozalekcyjnych, działań mających na celu wzrost wiedzy uczniów na temat zdrowego żywienia, działaniami wspierającymi ich praktyczną edukację kulinarną. Gotowe rozwiązanie dla nauczycieli i dyrektorów chcących odgrywać większą rolę we wpajaniu uczniom zdrowych nawyków, stanowi konkurs Tesco dla Szkół, który jednocześnie daje placówkom okazję do zdobycia multimedialnego sprzętu dydaktycznego.

Nauka gotowania przez zabawę

12. edycja programu Tesco dla Szkół poświęcona jest – w odpowiedzi na zdiagnozowany przez badania problem – edukacji kulinarnej dzieci jako sposobowi na wpajanie zdrowych nawyków żywieniowych. Przepisem programu na skuteczną edukację jest nie tylko grono ekspertów kulinarnych, które zapewnia wsparcie merytoryczne, ale przede wszystkim sprawdzona formuła nauki przez zabawę. Zadaniem konkursowym uczniów jest nakręcenie dwuminutowego filmiku przekonującego, że gotowanie może być kreatywną i ciekawą zabawą. Niezależnie zatem od wypracowanego przez nauczyciela z uczniami scenariusza filmu – który może przybrać dowolną formę, od bajki z morałem o znaczeniu gotowania, przez reportaż po parodię programu kulinarnego czy prezentację realnego przepisu – celem działań wokół przygotowania i promocji filmu konkursowego przez szkołę jest budzenie wśród dzieci przekonania, że gotowanie jest czymś, w czym mogą z przyjemnością próbować swoich sił oraz rozbudzenie kulinarnej ciekawości.

Na szkoły chcące wziąć udział w programie, ale też na wszystkich zainteresowanych edukatorów i rodziców, na stronie www.tescodlaszkol.pl czekają materiały edukacyjne i poradniki, przygotowane przez ekspertów programu. Szkoły, których uczniowie przygotują najciekawsze prace i wykażą najwięcej zaangażowania, mają szansę na zdobycie nowoczesnego sprzętu dydaktycznego, w tym 10 pracowni multimedialnych, 16 zestawów do szkolnej sali kinowej oraz nagród indywidualnych dla młodych Kulinarnych Odkrywców. 

Jak wziąć udział? Do konkursu może zgłosić szkołę dyrektor lub upoważniony nauczyciel, a prace konkursowe mogą przygotowywać zespoły uczniów, liczące maksymalnie 30 osób, w ramach zajęć lekcyjnych (np. godzin wychowawczych) lub pozalekcyjnych. Konkurs ruszył 1 września, a gotowe prace – konkursowe filmy – mogą nadsyłać nauczyciele opiekujący się zespołami uczniów do 10 listopada. 

Więcej informacji o konkursie oraz formularz zgłoszeniowy na stronie www.tescodlaszkol.pl


/informacja prasowa/