www.edukacjaidialog.pl Blogi Kompetencje nauczycieli w cyfrowym świecie

Kompetencje nauczycieli w cyfrowym świecie

Roman Lorens, 15 Styczeń 13 Dodaj komentarz Wyślij Drukuj

Dyskusja o e-podręcznikach nacechowana jest ogromną dozą domysłów i mglistych przewidywań. Wielu dyskutantów roztacza mniej lub bardziej czarne wizje lub – zapewne dla równowagi – obiecuje świetlaną przyszłość.

Nie znam się osobiście na wróżeniu z fusów, zatem przedstawię garść faktów dotyczących ewaluacji projektu „e-podręcznik przyszłość zaczyna się dziś…”

Projekt „e-podręcznik przyszłość zaczyna się dziś…” jest realizowany w ramach projektów innowacyjnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów dotyczących m.in. kształcenia w zakresie nauk matematycznych, przyrodniczych i technicznych oraz przedsiębiorczości” w ramach Tematu: Działania służące zwiększeniu zainteresowania uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych kontynuacją kształcenia na kierunkach o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy.

W ramach projektu stworzony został elektroniczny podręcznik do matematyki dla klasy I szkoły ponadgimnazjalnej, a także poradnik metodyczny i modelowe konspekty zajęć dla nauczycieli.

Ewaluację czas zacząć

Projekt został poddany ewaluacji, a grupa osób badanych składała się z nauczycieli (39 osób), uczniów z klas testujących e-podręcznik (łącznie 586 osób, 335 dziewcząt i 251 chłopców) i z klas kontrolnych (łącznie 562 osoby – stan na koniec I semestru oraz 506 osób – stan na koniec II semestru), a także obejmowała dyrektorów szkół (19 osób) biorących udział w projekcie.

Warto podkreślić, że potencjał szkół uczestniczących w Projekcie w zakresie wykorzystania nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych i wyposażenia w TIK jest zróżnicowany i oceniany stosunkowo nisko.

W ramach badania ewaluacyjnego w momencie przystąpienia do udziału w Projekcie zapytano nauczycieli (z grupy testującej i kontrolnej) oraz dyrektorów szkół o ich opinie na temat dziewięciu poniższych aspektów potencjału szkoły w zakresie TIK:

wyposażenie w nowoczesny sprzęt komputerowy,
wyposażenie w nowoczesny sprzęt multimedialny (np. projektor, tablica interaktywna,
dostępności do sprzętu komputerowego i multimedialnego,
dostępności oprogramowania edukacyjnego,
dostępności do Internetu w salach przedmiotowych,
dostępności do bezprzewodowego Internetu tzw. WiFi/ Hot Spot, dla uczniów i nauczycieli w szkole,
możliwości korzystania z technologii mobilnej (szkolne laptopy z bezprzewodowym Internetem),
zapewnienie niezawodności funkcjonowania sprzętu IT i jego konserwacji,
przygotowanie nauczycieli matematyki w zakresie informatycznym.

Wszystkie badane aspekty przygotowania szkoły do wykorzystywania nowoczesnych TIK uzyskały średnie oceny (na sześciostopniowej skali ocen szkolnych) między 2,21 a 3,37 w grupie testującej i 2,78 a 4 w grupie kontrolnej.

Zatem pod żadnym z dziewięciu przyjętych kryteriów oceny potencjału w szkołach uczestniczących w projekcie w zakresie TIK szkoły nie uzyskały średniej oceny wyższej niż ocena „dobrze”.

Oceny nauczycieli z grupy testującej były podobne do ocen nauczycieli z grupy kontrolnej, co świadczy o tym, że obie grupy nauczycieli podobnie postrzegają przygotowanie swojej szkoły do wykorzystywania nowoczesnych technologii informacyjno–komunikacyjnych w nauczaniu. Również dyrektorzy szkół zostali zapytani w ankiecie elektronicznej o ogólną ocenę zasobów szkoły (narzędzia informatyczne, sprzęt, wyposażenie, oprogramowanie, itp.) umożliwiających szersze zastosowanie e-podręczników do nauczania przedmiotów ścisłych. Średnia ocena na sześciostopniowej skali wyniosła 4,11, czyli nieznacznie powyżej średnich ocen nauczycieli.

Nauczyciele względnie najwyżej oceniali potencjał szkoły pod względem:

dostępności do bezprzewodowego Internetu (tzw. WiFi/ Hot Spot) dla uczniów i nauczycieli w szkole oraz dostępności do Internetu w salach przedmiotowych,
wyposażenia szkoły w sprzęt komputerowy oraz dostępności do sprzętu komputerowego i multimedialnego,
zapewnienia niezawodności funkcjonowania sprzętu IT i jego konserwacji,
przygotowanie nauczycieli matematyki w zakresie informatycznym.

W tych obszarach średnie oceny wynosiły nieznacznie powyżej oceny „dostatecznie”.

Stosunkowo najniżej natomiast oceniono potencjał szkół w zakresie TIK w odniesieniu do:

wyposażenia szkoły w zakresie dostępności oprogramowania edukacyjnego,
możliwości korzystania z technologii mobilnej (szkolne laptopy z bezprzewodowym Internetem) i
wyposażenia w nowoczesny sprzęt multimedialny (np. projektor, tablica interaktywna).

W odniesieniu do tych zasobów szkoły średnie oceny wyniosły poniżej oceny „dostatecznie”.

Zdecydowanie warto!

Uzyskane dane potwierdzają, że ponad 90% nauczycieli i nauczycielek biorących udział w etapie testowania uznało, że rozwinęło swoje umiejętności sprawnego i efektywnego wykorzystania innowacyjnych rozwiązań w szkole, a także poprawiło wyniki testu wiedzy na temat wykorzystania multimediów w nauczaniu na wyjściu w stosunku do wyników testu na wejściu do projektu.

Wszyscy nauczyciele testujący e-podręcznik w badaniu na wyjściu podtrzymali swoje opinie w tym zakresie stwierdzając, że są pozytywnie nastawieni do pracy z e-podręcznikiem i że myślą, że takie narzędzie może być dobrym uzupełnieniem tradycyjnych metod nauczania lub że narzędzie to jest przyszłością nauczania w szkołach i wkrótce zastąpi ono tradycyjne metody.

Warto podkreślić, że każdy z nauczycieli przeprowadził co najmniej 25 lekcji z e-podręcznikiem w ciągu roku szkolnego, co miało zasadniczy wpływ na wzrost kompetencji u ponad 85% nauczycieli i nauczycielek, a także uczniów i uczennic w zakresie TIK, w tym większe wykorzystanie Internetu i narzędzi TIK przez uczniów do nauki matematyki. Po każdej z 25 przeprowadzonych lekcji z e-podręcznikiem uczniowie i uczennice spędzili minimum 1 godzinę na rozwiązywaniu zadań z e-podręcznikiem w domu.

Zdecydowana większość nauczycieli i nauczycielek zarówno w pierwszym, jak i w drugim badaniu zgodziła się ze stwierdzeniem, że stosowanie nowoczesnych TIK w procesie nauczania matematyki pobudza zainteresowanie uczniów przedmiotem, z uwagi na wykorzystywanie w procesie nauczania większej ilości bodźców, odpowiadających ich stylowi funkcjonowania w multimedialnym świecie.

Jednocześnie wszyscy nauczyciele/nauczycielki w badaniu „na wyjściu” przyznali, że tym samym wychodzi się naprzeciw oczekiwaniom uczniów/ uczennic, preferujących w procesie nauczania metody wykorzystujące TIK.

Wszyscy nauczyciele i nauczycielki na zakończenie udziału w projekcie zgadzali się, że wykorzystanie nowoczesnych TIK może zwiększyć efektywność procesu przyswajania wiedzy i umiejętności matematycznych przez uczniów/ uczennice, a zdecydowana większość przyznała także, że może to ułatwić samodzielne wnioskowanie matematyczne i rozwiązywanie problemów matematycznych przez uczniów/ uczennice.

W zakresie pozostałych opinii nauczyciele i nauczycielki podtrzymali swoje pozytywne zdanie na temat wykorzystania TIK w nauczaniu i nie odnotowano znaczących różnic pod tym względem z grupą kontrolną. Nauczyciele odpowiadali, że chętnie będę uczestniczyć w szkoleniach dotyczących zastosowania nowoczesnych TIK w procesie nauczania matematyki w szkołach i gdy dowiadują się o nowoczesnym rozwiązaniu dydaktycznym, chcą je sprawdzić. Nauczyciele i nauczycielki stwierdzali, że raczej pasuje do nich opinia, że zdarza im się doradzać innym nauczycielom w kwestiach związanych z posługiwaniem się komputerem i nowymi technologiami, a w umiarkowanym stopniu pasuje do nich opinia, że często szukają w Internecie pomysłów na prowadzenie lekcji. Badani ocenili, że raczej słabo pasują do nich opinie dotyczące negatywnych postaw wobec wykorzystania TIK w nauczaniu.

Nie zgadzali się natomiast z opinią, że obawiają się, że uczniowie mogę mieć większą wiedzę i umiejętności od nich w zakresie stosowania nowoczesnych TIK i że mieliby opory przed poproszeniem ucznia o pomoc przy obsłudze nowoczesnych TIK oraz, że nie korzystają z rozwiązań informatycznych w nauczaniu, bo nie potrafią sprawnie się nimi posługiwać i że organizacja i prowadzenie zajęć z wykorzystaniem technologii informatycznych, pochłania zbyt dużo pracy w stosunku do efektów.

Nauczyciele i nauczycielki ocenili, że bardzo słabo pasują do nich opinie, że uczniowie mogą wystarczająco dużo korzystać z nowych technologii w domu, więc w szkole nie jest to już konieczne i że nowe technologie dezorganizują lekcje i odrywają uczniów od tematu. W badaniu na wyjściu nauczyciele i nauczycielki podtrzymali swoje zdanie, że słabo pasuje do nich opinia dotycząca tego, że podstawą nauczania matematyki zawsze powinien być tradycyjny podręcznik. Ponadto nauczyciele i nauczycielki nie zgadzali się ze stwierdzeniem, że komputery w ich szkole są zbyt stare, by można było na nich uruchomić materiały w formie elektronicznej.

Uwaga! Już wkrótce ocena kompetencji uczniów w zakresie TIK

Aktualna ocena

Oceń

Podziel się

KOMENTARZE

Aktualnie brak komentarzy. Bądź pierwszy, wyraź swoją opinię

DODAJ KOMENTARZ

Zaloguj się albo Dodaj komentarz jako gość.