www.edukacjaidialog.pl Blogi Metodyka e-learningu

Metodyka e-learningu

Grzegorz Zajączkowski, 02 Luty 11 Dodaj komentarz Wyślij Drukuj

Realizacja projektu „Otwarta Szkoła” to także możliwość intensywnego rozwoju dla nauczycieli uczestniczących w tym projekcie. Specjalnie dla nich rozpoczynamy, więc cykl artykułów poświęconych metodyce e-learningu. Artykuły powstały na podstawie realizacji szeregu projektów Europejskiego Funduszu Społecznego realizowanych przez różne instytucje od roku 2004.

Formalna definicja metodyki określa, że jest to ustandaryzowane dla wybranego obszaru podejście do rozwiązywania problemów. Metodyka abstrahuje od merytorycznego kontekstu danego obszaru, a skupia się na meto-dach realizacji zadań, szczególnie metodach zarządzania. W odróżnieniu od metodologii, która się skupia na odpowiedzi na pytanie: „co należy robić?”, metodyka koncentruje się na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: „jak to należy robić?” Oznacza to, że metodyka e-learningu opisuje praktykę podejścia do realizacji szkoleń e-learningowych.

Czym tak naprawdę jest e-learning?

W publikacjach poświęconych temu zagadnieniu występuje wiele różnych definicji e-learningu. Ciężko jest podać formalną definicję. Słowo e-learning pochodzi od połączenia dwóch słów angielskich "electronic learning", czyli nauczanie za pomocą nowoczesnych techno-logii elektronicznych. Przy realizacji projektów społecznych finansowanych z EFS e-learning rozumiany jest, jako metoda szkoleniowa charakteryzująca się wykorzystaniem nowoczesnej elektroniki i sieci komputerowych do nauczania. Różnica pomiędzy zwykłym szkoleniem, a szkoleniem typu e-learning jest taka, iż tradycyjne szkolenie jest „na czas”, a szkolenie e-learningowe jest „na temat”, czyli ukierunkowane na zdobycie określonej wiedzy.

E-learning stał się modnym wyrażeniem z powodu intensywnego wykorzystania technologii internetowych do nauczania w dużych firmach. E-learning jest w nich także stosowany do tzw. zarządzania wiedzą.

E-learning posiada dwie formy:

• Computer Based Training (CBT), czyli nauczanie z wykorzystaniem komputera;

• Web Based Training (WBT), czyli nauczanie z wy-korzystaniem Internetu.

Znaczenie słowa e-learning sugeruje jednoczesne spojrzenie na obie te formy nauczania. W projektach społecznych finansowanych z EFS częściej stosuje się CBT np.: do wsparcia rozwoju określonych kompetencji językowych czy komputerowych.

CBT czyli Computer Based Training jest określeniem używanym w stosunku do szkoleń w jakimkolwiek stopniu wykorzystujących komputer. „Typowe” szkolenie CBT wykorzystuje różne nośniki danych np.: CD-ROM, pamięć USB, DVD/BlueRay oraz jakiekolwiek inne urządzenie pamięciowe, które może być uruchomione na komputerze. CBT to także oprogramowanie stosowane na niezwykle popularnych konsolach gier z kontrolerami różnego typu (obecnie często przekraczają one granice komunikacji multimedialnej - do poziomu aktywności fizycznej).

CBT znajduje praktyczne zastosowanie już, od co najmniej 30 lat. Główne zalety i cechy CBT to:

• Wsparcie rozwoju umiejętności instalowania i uruchamiania poszczególnych mediów;

• Wsparcie rozwoju umiejętności tworzenia mediów;

• Wsparcie umiejętności poruszania się po typowych systemach komputerowych (np.: umiejętność obsługi Windows);

• Brak konieczności nadzoru przez instruktora lub opiekuna;

• Możliwość ograniczania czasu nauczania dla danego zagadnienia wiedzy;

• Zawartość w formie Kurs/Moduł/Rozdział/Zagadnienie/Lekcja (podobny do książek);

• Interaktywność w formie pytań, odpowiedzi, quizów i symulacji;

• cechy, takie jak nawigacja, book-marking (zakładki), pomoc on-line oraz podział na grupy.

Przykładowe korzyści z CBT:

• Brak stresu związanego z harmonogramami szkoleń;

• Nauczanie w tempie dogodnym dla uczestnika szkolenia;

• Mniejsze zaufanie do instruktorów i dostępność instruktora;

• Sprawdzanie wiedzy tylko w formie on-line;

• Łatwa nawigacja i pomoc on-line.

Wady szkoleń CBT:

• Bardzo zindywidualizowane szkolenie daje nielogiczne wyniki!

• Brak określonych standardów wiedzy;

• Długi okres projektowania i wdrażania szkoleń;

• Wysokie koszty wykonania i aktualizacji (CD już wydrukowane…)

• Zazwyczaj duża ilość błędów trudnych do usunięcia.

Aplikacje CBT mogą być bardzo interaktywne w zależności od ich wykonania. Związane jest to tylko z kosztem wykonania danej aplikacji.

Szkolenia WBT

Jako szkolenia WBT (Web Based Training) określamy do-wolną formę szkolenia dla osób indywidualnych lub grup zrealizowaną za pomocą Internetu. Typowe szkolenia WBT są dostarczane przez wyspecjalizowane firmy lub uczelnie.

Główne elementy aplikacji WBT:

• Możliwa jest rejestracja on-line

• Pomiar czasu nauczania on-line;

• Dostarczanie wiedzy on-line;

• Sprawdzanie wiedzy on-line;

• Uczenie się poprzez przyswajanie małych fragmentów wiedzy;

• Standardowy wygląd zawartości;

• Łatwa nawigacja;

• Szkolenie uniezależnione jest od czasu;

• Personalizacja szkoleń w zakresie określonych standardów;

• Dodatkowe usługi on-line przyspieszające proces edukacji (dyskusja, e-mail).

Korzyści z WBT:

• Osoby uczące się nie muszą być w jednej klasie;

• Możliwość stworzenia „tematycznej wspólnoty” poprzez sieć, czyli grup zainteresowań;

• Możliwość korzystania z różnych informacji w sieci w tym możliwość kontaktu ze specjalistami przez mail;

• Obniżone koszty przygotowania szkoleń;

• Znacznie większa ilość dostępnych materiałów (w formie on-line);

• Więcej czasu na np.: poszukiwanie pracy;

• Krótszy czas i mniejszy wysiłek konieczny do przy-gotowania szkoleń.

Wady WBT:

• Duży procent użytkowników nie kończy szkoleń internetowych, jeśli nie ma do tego silnej motywacji. Jest to szczególnie istotne przy realizacji projektów społecznych!

• Opiera się na konkretnej infrastrukturze Internetu, co powoduje, że odbiorcy muszą mieć zapewnioną odpowiednią „szerokość pasma t” do transmisji szkoleń.

• Podobnie, jak w szkoleniach CBT, bardzo nierówne rezultaty szkoleniowe.

• Poziom interaktywności aplikacji WBT jest bardzo duży. Zawartość szkoleń jest dostosowana do kompetencji uczestników zajęć on-line.

Trzy generacje e-learningu

Na potrzeby budowy szkoleń została wykorzystana definicja e-learningu wzbogacona o jego trzy generacje (modele):

Pierwszy model e-learningu oparty był o tak zwaną pedagogikę „transmisyjną”. Oznaczało to, że struktura kursu była dokładnym przeniesieniem treści kursów konwencjonalnych (w sensie struktury kursu, metod przekazywania treści). Model ten zakładał ewentualne skorzystanie z dodatkowych materiałów.

Przy realizacji projektów społecznych finansowanych z EFS e-learning rozumiany jest, jako:

metoda szkoleniowa charakteryzująca się wykorzystaniem nowoczesnej elektroniki i sieci komputerowych do nauczania.

Tego typu szkolenia były typowe dla kursów realizowanych w latach 90. Ze względu na słaby rozwój Internetu popularne były zwłaszcza szkolenia transmitowane przez telewizję oraz szkolenia korespondencyjne.

Drugi model e-learningu pojawił się w szkoleniach w ostatnich 10 latach. Jest on podobny w założeniach do modelu pierwszego, ale szkolenia posiadają coraz więcej interaktywnych komponentów, np.: wykorzystanie interaktywnych programów komputerowych czy zaawansowanych multimediów (rozumianych jako np.: modele trójwymiarowe i interaktywne animacje). Struktura kursu dalej jest odpowiednikiem „standardowych szkoleń” – wykładowca nad-zoruje cały proces edukacyjny. Potencjalny beneficjent szkolenia ma znacznie większe możliwości dostosowania intensywności i godzin szkoleń do swoich potrzeb i preferencji.

Trzecia generacja e-learningu zakłada maksymalne wykorzystanie algorytmów informatycznych „sztucznej inteligencji”. Oznacza to, że kurs nie ma standardowej konstrukcji, a szkolenie dobiera poziom treści automatycznie do poziomu zaawansowania odbiorcy. Tego typu rozwiązania znajdują zastosowanie w szczególności we wdrażaniu zaawansowanych szkoleń specjalistycznych.

Aktualnie na świecie stosowane są szkolenia wszystkich trzech generacji. Jednakże nacisk nowoczesnych form pedagogicznych powoduje, iż pierwsza generacja szkoleń odchodzi powoli w zapomnienie. Warto pamiętać, że prezentowany podział na trzy generacje jest niezależny od podziału na aplikacje CBT i WBT.

Tekst powstał na podstawie podręcznika pod redakcją Grzegorza Zajączkowskiego „Metodyka Szkoleń eLearningowych” opracowanego w ramach programu EFS – EQUAL w ramach projektu „Want2Learn – Chcę się Uczyć”.

Aktualna ocena

Oceń

Podziel się

KOMENTARZE

Aktualnie brak komentarzy. Bądź pierwszy, wyraź swoją opinię

DODAJ KOMENTARZ

Zaloguj się albo Dodaj komentarz jako gość.