Imię i nazwisko:
Adres email:


Aspiracje młodzieży wiejskiej



Aspiracje są uważane za dążenie do osiągnięcia zamierzonych ideałów życiowych, wyznaczają one kierunek działania oraz wytrwałość w dążeniu do celu – należycie ukształtowane sprzyjają prawidłowemu rozwojowi osobowości. Aspiracje młodych ludzi ulegają zmianie pod wpływem czynników środowiskowych, doświadczeń życiowych oraz postępujących przeobrażeń społeczno-ekonomicznych. Wyróżnia się aspiracje realistyczne, życzeniowe, perspektywiczne, niskie i latentne, czyli uśpione.


 

Aspiracje młodych ludzi ulegają zmianie pod wpływem czynników środowiskowych, doświadczeń życiowych oraz postępujących przeobrażeń społeczno-ekonomicznych. Wyróżnia się aspiracje realistyczne, życzeniowe, perspektywiczne, niskie i latentne, czyli uśpione. Skupimy uwagę na aspiracjach edukacyjnych młodzieży pochodzącej ze wsi, która w ogólnym przekonaniu ma ograniczony dostęp do ośrodków kształcenia w odróżnieniu od dzieci mieszkających w mieście. Utrudnieniem dla dziecka wiejskiego jest słabsza kondycja finansowa szkolnictwa na wsi, odległość do szkoły, jak również większy zakres obowiązków w rodzinnym domu.
Ważnym pytaniem pozostaje, jakie czynniki determinują młodzież mieszkającą na wsi do realizacji aspiracji edukacyjnych? W celu pozyskania odpowiedzi przeprowadziłyśmy odpowiednie badania porównawcze. Szczególnie interesowało nas, czy na podejmowanie decyzji mają wpływ czynniki zewnętrzne, takie jak opinia innych osób, autorytety, chęć osiągnięcia lepszego statusu materialnego, prestiż zawodu, czy też czynniki wewnętrzne – w postaci motywacji, predyspozycji intelektualnych, sumienności, uporu, wrażliwości lub szczególnych zainteresowań?

Do badań wybrałyśmy 60 uczniów klas maturalnych liceów ogólnokształcących mieszkających na wsi i 63 ze szkół miejskich. Sytuacja materialna badanej młodzieży była porównywalna, natomiast różnice – na korzyść grupy młodzieży mieszkającej w mieście – dotyczyły wykształcenia rodziców. Sondaż odnosił się do pojęcia aspiracji edukacyjnych oraz typu uczelni, na której respondent chce rozwijać swoje zainteresowania; szczegółowiej  – wpływu czynników wewnętrznych i zewnętrznych na realizowane zamierzenia. Badania w formie ankiety przeprowadziłyśmy w 2006 roku w województwie śląskim.

Badani najczęściej wskazywali nazwy konkretnych uczelni, w których chcieliby studiować; rzadziej wymienili uczelnie o wyższym prestiżu, w których chętnie podjęliby naukę, ale ze względów praktycznych zamierzają papiery złożyć bliżej miejsca zamieszkania. W odpowiedziach na pytanie o motywacje dotyczące dalszego kształcenia nie było większych różnic w rozkładzie przytoczonych wartości wśród młodzieży pochodzącej ze wsi i mieszkającej w mieście. Jednakże „grupa wiejska” w podejmowaniu decyzji o dalszym kształceniu częściej kierowała się opinią rodziców. Młodzież z miasta w swych planach bardziej uwzględnia prestiż zawodu, wynagrodzenie za pracę oraz prestiż zawodowy.

Pewne różnice w podejmowaniu decyzji edukacyjnych rysują się w zależności od płci respondentów. Analiza wyników ankiety pokazuje, że dziewczęta częściej polegają na opinii rodziców, chłopcy natomiast wybierają rodzaj studiów związany z wysokością wynagrodzenia, a także znaczeniem danego zawodu w opinii społecznej.
 

Determinanty wewnętrzne dotyczące wpływu na aspiracje edukacyjne zostały podzielone na dwie grupy: motywacyjne i określające cechy osobowości. Okazało się, że w tej dziedzinie nie ma większych różnic między młodzieżą wiejską a miejską. Niewielkie odchylenia notuje się jedynie w odpowiedziach dotyczących stopnia wpływu indywidualnych motywacji oraz predyspozycji intelektualnych na wybór studiów na korzyść młodzieży z ośrodków miejskich.

Przeanalizowałyśmy także cechy osobowości postrzegane przez „grupę wiejską” jako czynnik determinujący ich sukcesy edukacyjne. Z pięciu różnych cech charakteru, które pomagają w dążeniu do realizacji postawionych celów edukacyjnych, osoby z grupy podstawowej wybrały ambicję, upór, sumienność, a osoby z miasta – inteligencję.

W celu sprawdzenia, czy otrzymane różnice są istotne statystycznie, zastosowałyśmy test chi-kwadrat. Okazało się, że istotne różnice stwierdzono w przypadku cech inteligencja i sumienność. Inaczej mówiąc, młodzież ze wsi nie postrzega cechy inteligencja jako czynnika determinującego sukces edukacyjny. W stopniu istotnie różnym niż osoby z miasta jako taki czynnik postrzegają sumienność. W odniesieniu do cechy upór stwierdzono tendencję statystyczną, jednak różnica nie przekraczała progu istotności, a w odniesieniu do pozostałych cech nie stwierdzono istotności statystycznej.

Kolejne pytanie dotyczyło środowiska zamieszkania. Chodziło o uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy w warunkach wiejskich łatwo czy trudno szukać czynników motywujących do dalszego kształcenia. W wyniku analizy odpowiedzi udzielonych przez grupę badanych osób mieszkających na wsi otrzymano następujące wyniki: kobiety częściej niż mężczyźni pragną  zmiany środowiska zamieszkania i podejmują dalszą edukację. W opinii badanych, co było jasne, środowisko miejskie niesie ze sobą znacznie szersze możliwości rozwoju zainteresowań, korzystania z dorobku kultury i przeznaczenia więcej czasu na naukę.

Badania potwierdziły tezę, że poziom aspiracji młodzieży wiejskiej jest niższy niż młodzieży mieszkającej w mieście. Generalnie można powiedzieć, że czynniki zewnętrzne, takie jak opinia innych osób i autorytetów, wpływ rodziców, prestiż zawodu i lepszy status materialny oraz czynniki wewnętrzne nie są zbyt rozbieżne u młodzieży wiejskiej i miejskiej. Jeśli analizuje się wypowiedzi w obrębie grupy badanej młodzieży pochodzącej ze wsi, otrzymane efekty okazują się odmienne. Co może oznaczać, że dziewczęta częściej chcą zmienić swoje środowisko i miejsce zamieszkania, a przy podejmowaniu decyzji o dalszej edukacji liczą się ze zdaniem rodziców oraz biorą pod uwagę prestiż, jaki niesie ze sobą wykonywany zawód. Chłopcy zaś częściej uwzględniają w decyzjach wynagrodzenie, a także środowiskowe znaczenie zawodu. 

 Cechy charakteru wskazywane przez badanych znacznie się różnią: dla młodzieży wiejskiej istotną cechą, która pomaga w dążeniu do postawionego celu, jest sumienność, natomiast dla młodzieży mieszkającej w mieście cechą podstawową okazała się inteligencja. Sumienność sprowadza się do skrupulatnego i rzetelnego wywiązywania się z podjętych obowiązków i zobowiązań, a przy tym dokładnego i solidnego realizowania postawionych celów. Inteligencja natomiast to zdolność rozumienia sytuacji w otoczeniu i właściwego, celowego reagowania na nie, to bystrość umysłu i szybkość kojarzenia, również jako zdolność rozwiązywania problemów.
Młodzież wiejska od dzieciństwa staje przed takim problemem, jak mniej wolnego czasu na rozwój własnych zainteresowań. Ale te utrudnienia sprawiają, że dzieci wiejskie uczą się od małego gospodarować czasem i więcej w nich obowiązkowości i sumienności. Młodzi ludzie ze wsi mają mocne przekonanie, że sumienne wykonywanie określonych obowiązków jest podstawą do osiągnięcia wyznaczonych w życiu celów. 


Elżbieta Napora
Kamila Gwizd
Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie


 
 

Marzec 2007
REKLAMA
SPOŁECZNOŚĆ
KATEGORIE
NAJNOWSZE ARTYKUŁY

Warszawska Liga Debatancka dla Szkół Podstawowych - trwa przyjmowanie zgłoszeń do kolejnej edycji

Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022

Trwa II. edycja konkursu "Pasjonująca lekcja religii"

Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022

#UOKiKtestuje - tornistry

Redakcja portalu 23 Sierpień 2021

"Moralność pani Dulskiej" Gabrieli Zapolskiej lekturą jubileuszowej, dziesiątej odsłony Narodowego Czytania.

Redakcja portalu 12 Sierpień 2021

RPO krytycznie o rządowym projekcie odpowiedzialności karnej dyrektorów szkół i placówek dla dzieci

Redakcja portalu 12 Sierpień 2021


OSTATNIE KOMENTARZE

Wychowanie w szkole, czyli naprawdę dobra zmiana

~ Staszek(Gość) z: http://www.parental.pl/ 03 Listopad 2016, 13:21

Ku reformie szkół średnich - część I

~ Blanka(Gość) z: http://www.kwadransakademicki.pl/ 03 Listopad 2016, 13:18

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

~ Gość 03 Listopad 2016, 13:15

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

~ Gość 03 Listopad 2016, 13:14

Presja rodziców na dzieci - Wykład Margret Rasfeld

03 Listopad 2016, 13:09


Powrót do góry
logo_unii_europejskiej