Na rocznicę Konstytucji 3 Maja
Edukację trzeba prowadzić tak, by w rezultacie budować świadomą postawę patriotyczną, to znaczy taką, która jest postawą czci i miłości do ojczyzny, gotowości pracy dla niej, poświęcenia i obrony. Nauczmy naszych uczniów czerpać z tego, co pozostawiły nam minione pokolenia, korzystać z ich doświadczeń, wydobywać wartości, które mimo upływu lat, nic nie straciły na aktualności.
Choć współczesny człowiek chętniej patrzy w przyszłość niż przeszłość, wprowadzajmy naszych uczniów w świat historii i kultury własnej ojczyzny. Niech historia uświadomi uczniom, że decyzje kiedyś podjęte mają konsekwencje do dziś, a to oznacza, że również my musimy zachować rozwagę, aby kolejne pokolenia nie musiały się zmagać z naszymi błędami. Wzbudzajmy szacunek dla ojczystego kraju, zainteresujmy uczniów losami ojczyzny i obudźmy w nich chęć poznania przeszłości kraju. Ukazujmy osiągnięcia narodu polskiego, z których wiele stanowi elementy dziedzictwa europejskiego. Podkreślajmy, że ojczyzna to nie tylko miejsce na mapie, ale również ludzie, ich zalety, wartości, tradycje, kultura, język i religia.
Zbliża się 215 rocznica ogłoszenia Konstytucji 3 Maja. To dobra okazja do ukazania świata wartości wielkich Polaków XVIII wieku, lepszego poznania ich dokonań. Proponuję zorganizowanie w szkole przedstawienia na ten temat. Niech za wzór do naśladowania posłuży montaż, który z powodzeniem wykorzystuję w swojej szkole.
Udział bierze ośmioro uczniów: dwoje w roli narratora (N) i sześcioro jako recytatorzy (R). Sprzęt: magnetofon z nagraniami; dekoracja sali.
Rozpoczyna fragment muzyczny z taśmy: pieśń „Orzeł Biały”.
R1: Opowiedz nam, moja Ojczyzno,
Jak matka dzieciom ciekawym,
O latach znaczonych blizną,
O wiekach chwały i sławy!
N1: Na kartach dziejów naszej ojczyzny historia odnotowała wydarzenia radosne i smutne, chwile potęgi i chwile słabości. Dzisiejsze spotkanie poświęcamy wielkiemu wydarzeniu w historii państwa polskiego.
Nagranie magnetofonowe: Ceniąc drożej nad życie, nad szczęśliwość osobistą, niepodległość i wolność narodu, dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia ojczyzny naszej i jej granic, niniejszą konstytucję uchwalamy.
N1: To cytat z Konstytucji 3 Maja 1791 roku. Byliśmy drugim państwem w świecie, po Stanach Zjednoczonych, które uchwaliło konstytucję. 3 maja bieżącego roku będziemy obchodzić 215 rocznicę jej ogłoszenia.
R1: Póki w narodzie myśl swobody żyje,
wola i godność, i męstwo człowiecze,
i praw się swoich do życia nie zrzecze,
to ani łańcuch, co mu ściska szyję,
ani utkwione w jego piersiach miecze,
ani go przemoc żadna nie zabije –
i w noc dziejowej hańby nie zawlecze.
Fragment muzyczny: „Hymn Szkoły Rycerskiej”
R2: Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe!
(…) Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.
N2: Te piękne słowa to napisany przez najwybitniejszego polskiego poetę tamtych czasów, Ignacego Krasickiego, hymn dla Szkoły Rycerskiej, która w drugiej połowie XVIII wieku kształciła nowoczesną kadrę oficerską gotową do poświęceń dla ojczyzny.
N1: Była również walka polityczna. Piękną kartę zapisał Tadeusz Rejtan, którego postawę opisała wiele lat później Maria Konopnicka.
R3: Pan Tadeusz Rejtan,
Hańbą się nie splami,
On nie uzna krzywdy kraju
Razem ze zdrajcami.
Położył się w progu
Szablę w ręku gniecie:
Chyba, że po moim trupie
Do zdrady dojdziecie!
N1: By ratować ojczyznę przed ostatecznym upadkiem, zwołano w roku 1788 do Warszawy sejm, który do historii Polski wszedł pod nazwą Sejmu Wielkiego. Patriotyczna szlachta skupiła się w stronnictwie postępowym, któremu przewodniczył Stanisław Małachowski. Wkrótce po ich stronie stanął król Polski Stanisław August Poniatowski. Duchem i sercem byli z nimi poeci.
R4: Narodzie! niegdyś wielki, dziś w smutnej kolei
Wyzuty z sił, bogactwa, sławy i nadziei.
Co niegdyś mocą miecza i nauk wyborem
Postronnych byłeś dziwem, pogromem i wzorem!
Narodzie! Czas nie ufać w żadne zaręczenia
W tobie samym jest zakład zguby lub zbawienia!
Gdzie lud rzekł: „chcę być wolnym”– zawsze wolnym został.
N1: Patrioci odnieśli wielkie zwycięstwo; udało im się wprowadzić wiele, tak bardzo potrzebnych Polsce zmian. Konstytucja 3 Maja z roku 1791 była najważniejszą z nich. Czyniła z Polski państwo nowoczesne.
Fragment muzyczny: pieśń „Polonez 3 Maja”
N2: Entuzjazm towarzyszył większości Polaków. Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na rękach wyniesiono z sali sejmowej, w kościołach śpiewano „Te Deum”, a na ulicach powtarzano słowa przysięgi wierności króla na konstytucję: Juravi Deo non poenitebit me (Bogu zaufałem, żałować tego nie będę). Atmosferę w maju 1791 roku wspaniale przedstawił Adam Mickiewicz w koncercie Jankiela w Panu Tadeuszu.
Fragment muzyczny: „Polonez” Wojciecha Kilara
R5: Razem ze strun wiela
Buchnął dźwięk, jakby cała janczarska kapela
Ozwała się z dzwonkami, z zelami, z bębenki
Brzmi Polonez Trzeciego Maja! – skoczne dźwięki
Radością oddychają, radością słuch poją.
Dziewki chcą tańczyć, chłopcy w miejscu nie dostoją –
Lecz starców myśli z dźwiękiem w przeszłość się uniosły
W owe lata szczęśliwe, gdy senat i posły
Po dniu Trzeciego Maja, w ratuszowej sali
Zgodzonego z narodem króla fetowali;
Gdy przy tańcu śpiewano: Wiwat Król Kochany!
N2: Inny z poetów tak pisał o Konstytucji 3 Maja.
R6: Zgoda sejmu to sprawiła,
że nam wolność przywróciła.
Wiwat krzyczcie wszystkie stany,
Niechaj żyje król kochany.
Wiwat Sejm i naród cały,
Dziś nam nieba żywot dały.
Wiwat krzyczcie wszystkie stany,
Niechaj żyje król kochany.
N1: Ojczyzna nasza jest ocalona. Swobody zabezpieczone. Jesteśmy odtąd narodem wolnym i niepodległym. Opadły pęta niewoli i nierządu.
N2: Na pamiątkę tego wielkiego wydarzenia dzień 3 maja ogłoszono świętem narodowym. Dla każdego Polaka to wielki dzień, bo Konstytucja 3 Maja jest świadectwem siły Polaków, umiłowania ojczyzny ponad wszystko. To była wielka próba ratowania ojczyzny wbrew wszelkim przeciwnościom. W sercach zabierzmy piękne słowa poety o ojczyźnie, którą tak bardzo ukochali twórcy Konstytucji 3 Maja.
R2: Rzadko na moich wargach –
niech dziś to warga ma wyzna –
jawi się krwią przepojony,
najdroższy wyraz:
Wszyscy: Ojczyzna.
Przedstawienie kończy „Mazurek Dąbrowskiego” na pozytywkę.
Anna Gorlewska
Szkoła Podstawowa nr 56 w Bydgoszczy
Warszawska Liga Debatancka dla Szkół Podstawowych - trwa przyjmowanie zgłoszeń do kolejnej edycji
Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022
Trwa II. edycja konkursu "Pasjonująca lekcja religii"
Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022
Redakcja portalu 23 Sierpień 2021
Redakcja portalu 12 Sierpień 2021
RPO krytycznie o rządowym projekcie odpowiedzialności karnej dyrektorów szkół i placówek dla dzieci
Redakcja portalu 12 Sierpień 2021
Wychowanie w szkole, czyli naprawdę dobra zmiana
~ Staszek(Gość) z: http://www.parental.pl/ 03 Listopad 2016, 13:21
Ku reformie szkół średnich - część I
~ Blanka(Gość) z: http://www.kwadransakademicki.pl/ 03 Listopad 2016, 13:18
"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"
~ Gość 03 Listopad 2016, 13:15
"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"
~ Gość 03 Listopad 2016, 13:14